Τόπια
Το όνομά τους οφείλεται στο σφαιρικό τους σχήμα.
Κάποτε, ξεγελούσαν την πείνα των παιδιών!
Τα «Τόπια», όπως λέει και η λέξη, πήραν το όνομά τους από το σφαιρικό σχήμα τους. Είναι ένα φαγητό που μαγείρευαν πολύ συχνά στις δεκαετίες του 1930-1950 (στα δύσκολα φτωχά χρόνια) οι νοικοκυρές, στο χωριό Στείρωνα Μονοφατσίου προκειμένου να ξεγελάσουν την πείνα των μικρών παιδιών.
Υλικά για τη ζύμη
1/2 κιλό αλεύρι από στάρι
1 φλιτζάνι ελαιόλαδο
1 φλιτζάνι χλιαρό νερό
λίγο αλάτι
Για το μαγείρεμα
1 φλιτζάνι στάρι σπασμένο
2 μέτρια κρεμμύδια ψιλοκομμένα
ελαιόλαδο
1 κουτάλια πελτέ ντομάτας
αλάτι, πιπέρι
νερό
Διαδικασία
Σε ένα μπολ ανακατεύουμε με τα χέρια μας το νερό, το ελαιόλαδο και το αλάτι. Μετά προσθέτουμε το αλεύρι (λίγο λίγο). Ζυμώνουμε και αφήνουμε λίγο τη ζύμη να ξεκουραστεί.
Έπειτα, κάνουμε μικρά μπαλάκια (στο μέγεθος φουντουκιού).
Σε μια κατσαρόλα προσθέτουμε το ελαιόλαδο με τα κρεμμύδια, τσιγαρίζουμε λίγο. Προσθέτουμε το στάρι και τσιγαρίζουμε για 2-3 λεπτά. Στη συνέχεια, βάζουμε τον πελτέ και ψήνουμε για 3-5 λεπτά μαζί με το στάρι. Προσθέτουμε και 4-5 φλιτζάνια νερό και αφού βράσουν, προσθέτουμε και τα τόπια, το αλάτι, το πιπέρι. Ανακατεύουμε συχνά με ξύλινη κουτάλα. Αφήνουμε το φαγητό μας να σιγοβράσει για 30 περίπου λεπτά.
Τα τόπια σερβίρονται ζεστά σε βαθύ πιάτο, ως σούπα.
Λένα Ηγουμενάκη
Πρόεδρος του συλλόγου Φεστιβάλ Κρητικής Κουζίνας
«Φεστιβάλ Κρητικής Κουζίνας»
Μυζηθρόπιτες
Κρεατότουρτα
Χανιώτικο μπουρέκι ή κολοκυθομπούρεκο
Το εθιμικό «ψωμί της χρονιάς»
Χοχλιοί με χλωροκούκια και αγκινάρες
Οσπριάδα (παλικάρια) Κρήτης
Ρεβίθια με αγριόπρασα, αλευρολέμονο
Πίτες με γιαχνερά
Μαραθόπιτα
Σφακιανή πίτα ή σφακιανόπιτα
Κουλουράκια ανεβατά με σησάμι
Γλυκιά ρυζόπιτα ή τζουλαμάς
Αποστολιανό ασπρομάτικο φασόλι
Φρέσκα αμύγδαλα με κατσικάκι και αμάραθο
Το Λαζαροσαββάτο
Το προζύμι της Μεγάλης Εβδομάδας
Νεράτη μυζηθρόπιτα
Τα αυγά της Λαμπρής
Καλικωτά
Αθουλένια ντολμαδάκια
Ντολμαδάκια με αμπελόφυλλα
Χόντρο με χοχλιούς
Χοχλοί μπουμπουριστοί
Μαγγίρι
Συμιανό φασόλι
Κρητικό πιλάφι
Ρεθεμνιώτικες νερόπιτες
Ξεροτήγανα
Αγνόπιτες
Πατούδο
Σταφιδωτά
Κακαβιά
Χωριάτικη κρητική σαλάτα
Τα γλυκά του τρυγητή
Μπαμιέδες με αγγουρίδα
Καπρικό
Ο Κρητικός δρίλος
Μουστοκούλουρα
Πίτα με γιαχνερά χόρτα στον φούρνο
Γλυκοκολοκύθα στιφάδο
Κολοκυθόπιτες γλυκιές με φύλλο ρακής (φούρνου)
Ξινόχοντρος
Καπλοσυκιά ή παπουτσοσυκιά
Αμβρωνιές ή Όβριες
Ταχινόσουπα αλάδωτη
Χυλόφτα με το γάλα
Τυροζούλι ή κριτικό «σπιτικό»
Ασκορδουλάκοι τουρσί
Νταγκουλάκια προζυμένια
Κυδώνια, τα γλυκά του «Βροχάρη»
Σπιτικό γλυκό με λεμονανθούς
Τηγανόπιτες
Η διατροφή το 17ο αιώνα στην Κρήτη
Λυχναράκια
Λαζαράκια
Χανιώτικα καλιτσούνια
Απάκι με ξινόχοντρο και λαχανικά
Ρεβίθια με γιαχνερά
Γάστριν
Φωτοκόλλυβα
Βάφουμε αυγά με ριζάρι και άνθη λουλουδιών
Μπίζα ή μαναρόλια γιαχνί με μελιτζάνες