Η πανίδα της Κρήτης, όπως και η χλωρίδα, είναι ιδιαίτερα πλούσια καθώς υπολογίζεται πως περιλαμβάνει περίπου 1.000 ενδημικά είδη. Τα περισσότερα από αυτά είναι έντομα, αράχνες και άλλα ισόποδα. Ακόμη, υπάρχουν περίπου 130 είδη χερσαίων σαλιγκαριών αλλά και 17 είδη νυχτερίδας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η νανονυχτερίδα του Hanak που βρίσκεται σε μεγάλο πληθυσμό στο φαράγγι της Σαμαριάς και αποτελεί ένα από τα μικρότερα θηλαστικά του κόσμου.

Ένα ακόμη ενδημικό θηλαστικό είναι η μυγαλή της Κρήτης (Crocidura zimmermanni), ένα μικρό θηλαστικό που μοιάζει με ποντίκι ,έχει μυτερό ρύγχος και στενόμακρο κρανίο και τρέφεται με έντομα. Η μυγαλή ζει στα Λευκά Όρη, τον Ψηλορείτη και τη Δίκτη.

Το πιο γνωστό ενδημικό θηλαστικό της Κρήτης είναι αδιαμφισβήτητα ο κρητικός αίγαγρος (Capra aegagrus cretica). Ο αίγαγρος ή ,αλλιώς, κρι- κρι, αγρίμι ή σανάδα (θηλυκό) ζει στις βραχώδεις περιοχές των Λευκών Ορέων και αποτελεί είδος υπό εξαφάνιση, καθώς απειλείται ο βιότοπος του λόγω των ανθρώπινων παρεμβάσεων, της οπλοχρησίας αλλά και του υβριδισμού με κατσίκες. Ο αίγαγρος έχει ανοιχτόχρωμη καφέ γούνα με μια πιο σκούρα λωρίδα γύρω από το λαιμό του. Το αρσενικό μάλιστα έχει μεγάλα τοξοειδή κέρατα που φτάνουν το ένα μέτρο. Τα εντυπωσιακά αυτά ζώα κάνουν μεγάλα άλματα, έως και 8 μέτρα, και μπορούν να ανέβουν κατακόρυφα τα βουνά. Πλέον, το είδος αυτό προστατεύεται από το κράτος στους Εθνικούς Δρυμούς, όπως είναι το φαράγγι της Σαμαριάς. Αρχαιολογικές ανασκαφές έχουν βρει διάφορες τοιχογραφίες του αίγαγρου στον μινωικό πολιτισμό ενώ μέχρι σήμερα αποτελεί σύμβολο του νησιού.

Επιπρόσθετα, στην Κρήτη συναντάμε τρία είδη βατράχων: τον πρασινόφρυνο (Bufo viridis), τον δεντροβάτραχο (Hyla arborea) και τον κρητικό λιμνοβάτραχο (Pelophylax cretensis), ο οποίος είναι ενδημικό είδος. Aκόμη , υπάρχουν 11 είδη ερπετών , τρία είδη σαμιαμιθιών, τέσσερα είδη σαυρών, 7 είδη ποντικιών, ο λαγός και το αγριοκούνελο Κρήτης αλλά και τέσσερα είδη φιδιών που δεν είναι δηλητηριώδη.

Ένα υποείδος αγριόγατας που θεωρούνταν για πολλά χρόνια εξαφανισμένο είναι ο κρητικός αγριόγατος ή αλλιώς φουρόγατος (Felis silvestris cretensis). Ο φουρόγατος ζει στην Κρήτη και είναι μεγαλύτερος από τις κοινές γάτες. Τα αρσενικά έχουν μήκος 50 εκατοστά, ενώ η ουρά τους φτάνει τα 30 εκατοστά. Η ουρά του είναι στενή στη βάση και φουντωτή στην άκρη με μαύρους δακτυλίους. Τρέφεται κυρίως με λαγούς και ζει στις κορυφές των Λευκών Ορέων, στο δάσος του Ρούβα, στη Δίκτη και στο φαράγγι της Σαμαριάς.

Η Κρήτη, ωστόσο, αποτελεί σταθμό κατά την περίοδο της μετανάστευσης των πτηνών, οπότε και μπορούν να παρατηρηθούν περισσότερα από 350 είδη πουλιών. Στην Κρήτη, μάλιστα, αναπαράγεται ο γυπαετός (Gypaetus barbatus), που αποτελεί ένα από τα σπανιότερα αρπακτικά πουλιά της Ευρώπης. Ακόμη, εδώ υπάρχει ο μεγαλύτερος αριθμός γυπών. Άλλα είδη που παρατηρούνται είναι ο χρυσαετός, ο κόρακας, η καρδερίνα , ο μελισσοφάγος και η τυτώ.

Photo: Unsplash