Η διαδρομή Λιβάδια- Άνω Ασίτες 45χλ. αποτελεί μία δύσκολη διαδρομή κατάλληλη για έμπειρους ορειβάτες και πραγματοποιείται σε δύο ημέρες.

Την πρώτη ημέρα, αφήνοντας τα Λιβάδια ανηφορίζουμε σε δρόμο με άσφαλτο προς την τοποθεσία Λάκκος Μυγερού στα 1600μ. Η διαδρομή είναι επίπονη και ανηφορική και μετά από περίπου 3 ώρες μας οδηγεί στο Λάκκο του Μυγερού, όπου βρίσκεται το καταφύγιο. Υπεύθυνος λειτουργίας του καταφυγίου είναι ο Πολιτιστικός Σύλλογος Λιβαδιών.

Στο καταφύγιο υπάρχουν 6 κρεβάτια, νερό, τουαλέτες και τζάκια. Το μικρό οροπέδιο του Μυγερού είναι καλυμμένο με χιόνια για μεγάλο χρονικό διάστημα το χειμώνα και τα τελευταία χρόνια στο σημείο αυτό γίνονται διάφορες εκδηλώσεις, όπως αγώνες ορειβασίας, μαθήματα ορειβατικού σκι και άλλα εκδηλώσεις μύησης σε διάφορα αθλήματα βουνού.

Από εδώ, ξεκινάει το μονοπάτι μήκους 6,5χιλμ για την κορυφή του Τιμίου Σταυρού. Στα μέσα της πορείας, συναντά το μονοπάτι Ε4 που έρχεται από τη Νίδα και φτάνει ως το εκκλησάκι στα 2456 μ. Το εκκλησάκι είναι χτισμένο με απλές πέτρες του βουνού χωρίς κάποιο συνδετικό υλικό με την ίδια τεχνική που οι βοσκοί του Ψηλορείτη αιώνες τώρα φτιάχνουν τα πέτρινα μιτάτα τους. Η θέα από την κορφή του νησιού είναι μοναδική σε όλα τα σημεία του ορίζοντα, ενώ τους περισσότερους μήνες του χρόνου είναι σκεπασμένη με χιόνια.

Τα τελευταία χρόνια από τη βόρεια πλευρά του βουνού στην περιοχή του Λιβαδιώτικου Αοριού κατασκευάστηκε ένα μοναδικό σε ομορφιά και σχεδιασμό περιπατητικό μονοπάτι που ονομάζεται ‘’η Στράτα του Ψηλορείτη’’ το οποίο ξεκινά από το οροπέδιο Λάκκος του Μυγερού (υψόμ.1580μ) και ανεβαίνει με τον πλέον σύντομο τρόπο στην κορφή του Τιμίου Σταυρού. Διαθέτει σήμανση και στο μεγαλύτερο μέρος του είναι στρωμένο με πέτρινες πλάκες που κάνουν την ανάβαση πραγματική απόλαυση.

Το χειμώνα το καταφύγιο είναι σκεπασμένο με χιόνια , από την άνοιξη και μετά όταν λιώσουν τα χιόνια παραμένει ανοιχτό σε όλους τους επισκέπτες. Μάλιστα, υπάρχει δυνατότητα διαμονής.Πρόκειται ωστόσο για καταφύγιο ανάγκης οπότε δεν διαθέτει φαγητό , νερό ή σκεπάσματα ,κάτι για το οποίο θα πρέπει να έχει προνοήσει ο επισκέπτης. Στο σημείο δεν υπάρχει καν σήμα για τα κινητά τηλέφωνα.

Κατά την δεύτερη ημέρα, συνεχίζεται η πεζοπορία από τον Λάκκο Μυγερού στις Κάτω Ασίτες ,απόστασης 23 χλμ. Από εδώ , παίρνουμε μονοπάτι που δεν έχει καλή σήμανση οπότε συστήνεται ιδιαίτερη προσοχή. Ανατολικά, σε απόσταση 2 χλμ. περίπου συναντάμε κάποια μιτάτα βοσκών που το καλοκαίρι είναι ανοιχτά καθώς βόσκουν τα πρόβατα τους στις περιοχές .Στη συνέχεια φτάνουμε στο χιονοδρομικό κέντρο.

Το χιονοδρομικό κέντρο στ΄ Ανώγεια ως ιδέα ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ενώ μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990 που υλοποιήθηκε ένα σημαντικό μέρος των υποδομών, υπήρχε η αρχική διάνοιξη του δρόμου και είχαν τοποθετηθεί κάποια lift,φέτος ασφαλτοστρώθηκε ο δρόμος…

Η εικόνα του χιονοδρομικού κέντρου ωστόσο δεν είναι καλή.Δεκάδες ζώα το χρησιμοποιούν ως στάνη ενώ δεν υπάρχει ούτε τετραγωνικό μέτρο του που δεν έχει καλυφθεί από παχύ στρώμα κοπριάς. Οι πέτρινες κατασκευές του διατηρούνται σε αρκετά καλή κατάσταση ενώ οι τσιμεντένιες έχουν υποστεί μεγάλη φθορά. Τα παράθυρα και οι πόρτες είναι είτε σπασμένα είτε έχουν αφαιρεθεί ενώ η πίστα που είχε διαμορφωθεί για τους λάτρεις του σκι έχει γεμίσει με θάμνους και μόλις που ξεχωρίζει από το υπόλοιπο βουνό.

Mετά το χιονοδρομικό κέντρο , ακολουθούμε το δρόμο με κατεύθυνση προς το αστεροσκοπείο. Το Αστεροσκοπείο Σκίνακα είναι μια κοινή ερευνητική εγκατάσταση του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Ινστιτούτου Max Planck Εξωγήινης Φυσικής της Γερμανίας.

Η θέση του Αστεροσκοπείου, η κορυφή Σκίνακας του Ψηλορείτη σε 1750μ. υψόμετρο, προσφέρει άριστες συνθήκες για αστρονομικές μετρήσεις υψηλής ποιότητας στην περιοχή της Μεσογείου. Το αστεροσκοπείο είναι εξοπλισμένο με μία πλειάδα οργάνων που το καθιστούν ως ένα απ' τα καλύτερα εξοπλισμένα Αστεροσκοπεία στον κόσμο τουλάχιστον όσο αφορά το μέγεθός του.

Υπάρχουν μέρες ελεύθερης επίσκεψης του κοινού στους χώρους του κάθε χρόνο. Δίδεται δε η δυνατότητα στους επισκέπτες του να έχουν μια πρώτη γνωριμία της λειτουργίας του Αστεροσκοπείου, να πληροφορηθούν για τα τελευταία επιτεύγματα στην Αστροφυσική και να παρατηρήσουν από το τηλεσκόπιο. Οι ημερομηνίες για τις επισκέψεις του κοινού αναρτώνται κάθε έτος στην ιστοσελίδα του Αστεροσκοπείου.

Στη πορεία, από το χωματόδρομο μπαίνουμε στο δάσος του Ρούβα. Το δάσος του Ρούβα αποτελεί ένα σημαντικό οικοσύστημα πρινοδάσους εθνικού ενδιαφέροντος που καταλαμβάνει την εσωτερική κοιλάδα του Ψηλορείτη. Οι πρίνοι που το απαρτίζουν έχουν μεγάλη ηλικία, η διάμετρος του κορμού τους σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνάει το 1 μέτρο και το ύψος τους μπορεί να φθάσει τα 15 μέτρα.

Από το δάσος μπορούμε εναλλακτικά να κατέβουμε το φαράγγι του Ρούβα μήκους 4 χμλ. περίπου και να φτάσουμε στο χωριό Ζαρός , όπου υπάρχουν καταλύματα για διανυκτέρευση. Λίγο πριν τη θέση Διπλώρι, το μονοπάτι ανηφορίζει και οδηγεί στον αυχένα της κορυφής «Γυριστή» .Ακολουθώντας τα σημάδια του Ε4, φτάνουμε στο καταφύγιο του ορειβατικού συλλόγου Ηρακλείου, στις Ασίτες.

Το καταφύγιο λειτουργεί από το 1967 και μπορεί να φιλοξενήσει 30 άτομα. Είναι διαθέσιμο κατόπιν συνεννοήσεως με τον υπεύθυνο σύλλογο για τη λειτουργία του, δηλαδή τον Ορειβατικό Σύλλογο Ηρακλείου (eos-her.gr). Η θέρμανση γίνεται με σόμπα και τζάκι, υπάρχει τραπεζαρία και πλήρως οργανωμένη κουζίνα με υγραέριο και ξύλα, ο ηλεκτρισμός δίνεται με γεννήτρια, η υδροδότηση από δεξαμενή, ενώ υπάρχουν και τουαλέτες μέσα στο καταφύγιο.

Διανύοντας 2 χλμ. μέσα στο φαράγγι φτάνουμε στις Άνω Ασίτες και στη συνέχεια στις Κάτω Ασίτες ,όπου υπάρχει η δυνατότητα διαμονής.