Το Θραψανό αποτελεί αιώνες τώρα, ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα αγγειοπλαστικής στην Κρήτη, ενώ ντόπιοι αγγειοπλάστες, θεωρούν μέχρι σήμερα τους εαυτούς τους άξιους συνεχιστές της μινωικής κεραμικής. Η πανάρχαια αυτή τέχνη, η οποία γνώρισε ιδιαίτερη άνθιση στο Θραψανό, έφτασε στο απόγειο της ακµής της την περίοδο 1920 – 1960, µε µια µικρή κάµψη την περίοδο της Γερμανικής κατοχής (1940 – 1944).

Από τα τέλη του 19ου αι. έως και τη δεκαετία του 1970, έχουν υπολογιστεί ότι λειτουργούσαν στο Θραψανό 153 εργαστήρια κεραμικής, στα οποία κατασκευάζονταν κυρίως τα μικρά πήλινα σκεύη όπως κανάτια και στάμνες. Για την κατασκευή όμως των πιθαριών, το βάρος και ο όγκος των οποίων καθιστούσε αδύνατη τη διακίνησή τους, είχε αναπτυχθεί η ιδιάζουσα δραστηριότητα της βεντέμας. Οι αγγειοπλάστες, στη διάρκεια των θερινών μηνών, εγκαθίσταντο κατά ομάδες σε διάφορα μέρη της Κρήτης, όπου υπήρχαν διαθέσιμες πρώτες ύλες. Εκεί κατασκεύαζαν και πωλούσαν επί τόπου τα προϊόντα τους. Μάλιστα έχουν αριθμηθεί περίπου τα 180 «βεντεμάρικα» καμίνια διασκορπισµένα σε ολόκληρο το νησί. Τα συνεργεία των αγγειοπλαστών αποτελούνταν από μικρό αριθμό ατόμων, κάθε ένα από τα οποία ήταν επιφορτισμένο με συγκεκριμένη εργασία που αφορούσε στην πολύπλοκη διαδικασία της κατασκευής πίθων. Οι ομάδες αυτές, έφευγαν από το Θραψανό στις 21 Μαΐου και επέστρεφαν αρχές Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο. Η βεντέμα έπαψε σταδιακά μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 60, την εποχή που σηματοδοτείται και το τέλος των παραδοσιακών τεχνικών της κεραμικής.

Από τότε μέχρι και σήμερα η αγγειοπλαστική δραστηριότητα του Θραψανού στεγάζεται στα μόνιμα εργαστήρια κεραμικής γύρω από τον οικισμό, τα οποία αποτελούν σημαντικό μοχλό ανάπτυξης για την οικονομία του τόπου. Διαθέτουν σύγχρονο εξοπλισμό με νέες τεχνολογίες, ωστόσο δεν παύουν να εμπνέονται από την παραδοσιακή αγγειοπλαστική τέχνη της Κρήτης, από την οποία αντλούν μορφολογικά και διακοσμητικά στοιχεία.

Πηγή: Discoverminoapediadas