Ο πιο φημισμένος κρητικός χορός ήταν ο πυρρίχιος. Οι σημερινοί Κρητικοί χοροί, πασίγνωστοι σε όλη την Ελλάδα, αποτελούν απόηχους των χορών των Κουρητών. Σήμερα, οι παραδοσιακοί κρητικοί χοροί χορεύονται από άνδρες και γυναίκες, που στις επίσημες εκδηλώσεις φορούν τη θαυμάσια κρητική φορεσιά. Είναι άλλοτε γρήγοροι και άλλοτε αργοί, πάντα όμως δυναμικοί και επιβλητικοί, ενώ όταν χορεύονται από παρέες ανδρών παραπέμπουν άμεσα στους πολεμικούς χορούς των Κουρητών.

Πάντα με το ρυθμό της λύρας ή του βιολιού, συνοδευόμενoi κυρίως από λαούτο και σπανιότερα από μπουλγαρί, ασκομαντούρα ή θιαμπόλι, οι χορευτές σε κύκλο παρουσιάζουν τον πολύπλοκο βηματισμό στα βασικά είδη χορών, με τον πρώτο του κύκλου, συνήθως άνδρα, στηριζόμενο στο δεξί χέρι του δεύτερου, να κάνει με μεγάλη δεξιοτεχνία ξεχωριστές φιγούρες, τα περίφημα «ταλίμια». Κάθε περιοχή του νησιού έχει τους δικούς της παραδοσιακούς χορούς, πολλοί από τους οποίους διατηρούν την αρχέγονη κυκλική τυπολογία τους και χορεύονται συστηματικά ακόμη και σήμερα. Οι κυριότεροι χοροί είναι ο πεντοζάλης, ο καστρινός πηδηχτός, η σούστα, ο σιγανός συρτός και ο χανιώτικος συρτός.

Η φημισμένη μελωδία «Ζορμπάς» του Μίκη Θεοδωράκη βασίζεται σε μια παλιότερη εκδοχή του χανιώτικου συρτού.

Πηγή: Περιφέρεια Κρήτης